CHP Edirne Mebus Okan Gaytancıoğlu, Türkiye’nin genişlik şişman gübre yetiştirici kuruluşu İstanbul Matbu Sanayii A.Ş.’nin (İGSAŞ) doğal gaza mevrut zamlar zımnında üretimi durdurduğunu belirterek, “Beş Altı kamer sonradan Türkiye’de kaurit tutkalı gübresi krizi çıkacak. Fiyatı bin dolar civarında olacak ve bugünkü kurla 18- 19 bin liradan üreticiler üreyi bulabilirlerse alacaklar” dedi.
CHP Edirne Milletvekili Okan Gaytancıoğlu, CHP Edirne İl Başkanı Fevzi Pekcanlı ile geri basın toplantısı düzenledi. Çiftçinin yaşadığı sıkıntılara değinen Gaytancıoğlu, şu açıklamaları yaptı:
“BU ÇOKÇA BÜYÜK BİR TEHLİKE”
“Birlik Türkiye’ye sesleniyorum. Biraz kamer sonra Türkiye’bile üre gübresi krizi çıkacak. Fiyatı bin dolar civarında olacak ve bugünkü kurla 18- 19 bin liradan üreticiler üreyi bulabilirlerse alacaklar, bozukluk? Yeryüzü balaban müstahsil bünye İstanbul Matbu Sanayii A.Ş. (İGSAŞ) şu an üretimi durdurmuş durumda. Üretim bulunmayan zira BOTAŞ tabii gaza bindirim yaptı, natürel gazdan basılmış eden İGSAŞ’ın üretimi şu anda durmuş durumda. Fabrika bakımda, konuştuğumuzda fabrikayı düşünülerek bakıma sokmuşlar çünkü BOTAŞ’ın elde ettiği ithal hammaddeyle saf gazı bulup işletmesi ve satması haddinden fazla tahakküm ve o nedenle yılbaşına kadar üretimi o yahut bu şekilde yapmama kararı aldılar. Bu çok iri aynı hınç. Türkiye’deki eksiksiz tarlaların yüzdelik 40’ında üre gübresi kullanılır aya gübresi namına. Buyurmak ki üre kullanılmazsa yahut beş altı kullanılırsa, önümüzdeki yıl benzeri açlık doğabilir.
“TRAKYA BİRLİK NİYE YÜZDELIK 85 ARTIŞI ÇİFTÇİYE AKILLICA GÖRDÜ?”
Aynı mutluluk üretebileceği ürünü neden ithal eder? Tığ bunu üretebiliyoruz, çiftçimiz dahi sunmak istiyor. Bu dikici palet zararı ile uğraştı. 1 veya 1,5 ay önce, gelişigüzel ek ifa aldı mı? Yarayışlı. Dekar başına 80-90 teklik harcama verdi. Bu ekinci, gübreyi yüzde 350 zamla aldı. Bu rençper 30 teklik mazotla ayçiçeğini arsız. Bu çiftçi şu an hasat yapıyor, geçen seneye bakarak hasat fiyatları dahi yüzde 100’ün üzerinde arttı. Bu ekinci tohumu de yine yüzdelik 100’ün üstünde maliyetlerle aldı. Sunma balaban fellah kuruluşu Trakya Bağlanak ne yüzde 85 artışı makul gördü çiftçiye? Bankalarla görüşüyor Trakya Irtibat. Bankalar diyor ki, ‘Kardeşim ego sana sebep cesaret vereyim. Düzem Korumalı Mevduat’a bedavadan repo atfetmek varken. Emeklileri üstelik ne güzel dizmişim bankalara. Onların dahi paralarını alıyorum. Dalan Bankası bana 13’le mal veriyor. Ben da ihtiyaç sahiplerine 40-45’le satıyorum. Seninle uğraşmam’ diyor. Türkiye Cumhuriyeti’nin zaman içine düşürüldüğü durumun haddizatında esas nedeni budur. Halbuki Trakya Bağlantı’e 4-5 bilyon güven verilse, muvaffakiyetsiz faizi da geçtim. Minval Bankası’nın ürem oranıyla ayrımsız yüreklilik verilmiş olsaydı, Trakya Birlik herhalde henüz efdal denk açıklardı.
“HÜKÜMET NEREDE?”
Hükümet nerede? Buğdayda bin teklik ekstra ödeme yaparak TMO piyasaya girdi, ‘ayçiçeğinde birlikte vereceğiz’ dediler halen benzeri husus namevcut. Hani kilo başına 2-3 liralık ödeme var mı? Geçmiş ekincilik odası başkanları toplandı. Bu çiftçi gün çiçeği 2.5-3 lirayken de kilogram başına 50 kuruş destek alıyordu, şu anda 12-13 liralarda piyasa halen 50 kuruş bindi algı kim o desteği de bire bir sene bilahare ödeyecekler. ‘Ekin’ diyorsun, arkasında durmuyorsun. O zaman çiftçi kime güvenecek? Bizim üstelik yağ açığımız var. Gıda enflasyonu tamam mantığıyla seçme yeri ithal ürünlerle doldurdular. Şu anda üreticiyi koruyan ayrımsız gümrük vergisi yok. Yani yetiştirici Rusya, Ukrayna, Arjantin ve Brezilya’nın ürünleriyle rekabet içerisinde. Yani onu koruyucu, yüzde 26 oranında ayrımsız gümrük vergisi vardı, o şu dakika yılbaşına büyüklüğünde başarısız. Haricen günebakan ithalatı liyakatsiz gümrüğe tabi. Sanayici dışarıdan ayçiçeğini ithal etmiyor, doğrusu. Zira vermiyorlar. Illet vermiyorlar, çünkü gelişigüzel ülke öz fabrikasını yaptı. Olmamış yağ veriyorlar. Idmansız yağda sabahleyin Cumhurbaşkanlığı kararnamesi ile yayınlandı. Yüzde 10 gümrük vergisi koydular, halbuki yüzde 36 koymaları gerekiyordu çünkü üreticiyi koruyacak budur. Niçin yüzdelik 36 azami gümrük vergisidir. Bu şu anda önemsiz aynı bindi de değildir. Ayrımsız esirgeme diyebilir ama kimseyi koruyamazsınız. Zira burada benzeri müstahsil kuruluşunu desteklemiyorsunuz. Ekincilik Yüreklilik Kooperatifleri üzerinden tüketiciyi koruduğunuzu zannediyorsunuz.
“ÜRETİCİLER 250 BİN DEKARLIK ALANI EKMEDİLER”
Tarım Kredi Kooperatifleri marketlerinde rafine yağ satıyor ve sunu haleldar 40 kalemden birisi olarak önceleme ediliyorlar. Geçen hafta birlikte 5’lik tenekeye 11 liralık bindirim yapıyorlar. Benzeri Tarım Cesaret Kooperatifi’ne 8 bin ton ham yağ ithalatını akim gümrükle azade bırakıyorlar. Yani özlük üreticimizle, ayrıksı ülkelerin üreticilerini özlük müstahsil kuruluşumuz vasıtasıyla rekabete sokuyorlar. Yani hükümetin bütün politikaları bitti. 2 dönem geçmiş TMO karşılık açıkladı. Sanki üreticiyi arkalamak açısından denk açıkladı. Parçalanmamış gerekçeleriyle açıklamaya çalıştım. Çeltikte 15 yıldan beri tutma primi 10 kuruş. Hani ‘ekin’ diyorlar arkasında duran namevcut. Bunun sübvansiyon primi en beş altı 2 liralık olmalı. Çeltik su zarfında yetişen çok pres koşullarda yetişen ayrımsız üründür. O nedenle Genel Başkanımız konuyu çok önemsedi. Samsun Bafra Alaçam’bile aynı çeltik tarlasına gitti. ve alelhusus üreticilere de sordu. ‘Bu orta bu etraflı taneli mi?’ ne bizim mutedil taneli de fiyatımız 18 liraydı. Ince tanelide 20 liraydı. 2 çağ ilk açıklayan fiyatlar 12-14 teklik ılımlı, tafsilatlı modül beyninde. Yani üreticinin elde edeceği gelirin yarısı gasp edilmiş oldu. Bu sene sabık yıla göre su ve gübre ücretleri pahalı olduğu üzere üreticiler 250 bin dekarlık alanı ekmediler. Yani ayrımsız milyon 200 bin dekarlık ekilişimiz vardı. Türkiye genelinde söylüyorum. 950 bin dekara düştü. Yani istihsal bir iki olacak, dış alım fazla olacak. Öz çiftçine versen dahi cezbetsen dahi devrisi sene elan çok ekse üstelik. Böyle kanı var mı? Namevcut.”
