ÇANAKKALE’nin Biga ilçesindeki ‘Priapos Antika Kenti’ yerine bile aşina Pegai Kalesi’nde, arkeolojik yüzey araştırmaları tamamlandı. Çanakkale Onsekiz Mart Üniversitesi (ÇOMÜ) Akademisyen Doç. Dr. Oğuz Koçyiğit, Pegai Kalesi’ndeki yerleşme yeri açığa çıkmayı bekliyor. Zaman yerey altındaki bir nice kalıntı kazıldığı devir dönüş yüzüne çıkma. Bölgenin Bizans tarihine, arkeolojisine ilgili makro bilgiler verecek dedi.
Çanakkale’nin yıldız kıyılarında yer düz Pegai Kalesi’nde; Firez ve Turizm Bakanlığı, Firez Varlıkları ve Müzeler Genel Müdürlüğü’nün izinleri ile ÇOMÜ Akademisyen Doç. Dr. Oğuz Koçyiğit başkanlığındaki 8 şahsiyet ekip marifetiyle 2021’birlikte başlanılan kazı bilimsel satıh araştırmaları, ekimde tamamlandı. Gündeş düz altı görüntüleme teknikleri ile jeofizik icraat sonucu Pegai Kalesi’ndeki yerleşime ilişik yüce izlere rastlanıldı. Koçyiğit, tayin edilenlerin Bizans kültürüne, yaşamına ve sanatına ait koca buluntular olduğunu söyleyerek Pegai Kalesi’nde birçok oylumlu yapıya eş olduğunu düşündükleri yerleşiminin zaman amacıyla toprak altında olduğunu ancak bunların benzeri dakika önceki bölüm yüzüne çıkarılması gerektiğini vurguladı.
‘TESPİT ETTİĞİMİZ BULUNTULAR İLGİNÇ’
Kalede 2 almanak satıh araştırması gerçekleştirdiklerini belirten Doç. Dr. Oğuz Koçyiğit, Çokça katılımlı benzeri araştırmaydı. Çanakkale Onsekiz Mart Üniversitesi’nden arkeoloji, görüşme tarihi, jeofizik ve harita mühendisliği beraberinde yenileme bölümlerinden ayrı ayrı alanlardaki çok sayıda uzmanın iştirak sağladığı ayrımsız himmet oldu. 2 sene boyunca gerçekleştirdiğimiz bu çalışmalarda Pegai Kalesi’nin haritalandırılmasından, ayakta kalmayı başaran kalıntıların belgelenmesine ve sonrasında özellikle bu sene içerisinde yaptığımız jeofizik çalışmalarıyla alay malay kayran altında artan alanların tespitine yönelik kocaman sonuçlara ulaştık. Bu sonuçlar hayli enteresan. Zira Pegai Kalesi’nde sivil ve kamusal yapılara ait olabilecek bazen bakaya olduğu anlaşılıyor. Bunlarla ilgili çalışmalarımız devam ediyor dedi.
‘SURLAR VE KULELERDEKİ TAHRİBAT MESABE SAFHADA’
Kaybolmaya yüz tutmuş kültürel mirasın, yüce Bizans kalesinin lacerem kurtarılabileceğiyle ilgili çözüm önerileri arz etmek için üstelik çalıştıklarını söyleyen Koçyiğit, şunları kaydetti
Bizim rüçhan amaçlarımızdan biri da Pegai Kalesi’ndeki tahribatı tevsik etmek ve bu tahribatın önüne terk etmek üzere hal önerileri sunmaktı. Bununla ilgilendiren kuruntu ve önerilerimizi raporlaştırarak ilgilendiren kurumlara sunduk. Umarız, bu düşünüm ve önerilerimiz dahilinde Pegai Kalesi’nde restorasyon çalışmaları başlayacak ve şümullü araştırmalar yapılacaktır. Böylelikle bu mehabetli kale ile ait henüz konkre buluntular, veriler ortaya çıkacak. Bunlar beyninde mimarlık buluntular başı çekiyor. Bunun haricinde çeşitli Bizans kültürüne, yaşamına ve sanatına ilişik buluntuların ve arkeolojik kazıların ortaya çıkacağından eminiz. Yaklaşık 12 metreye yaklaşan kuleleriyle ve berenarı akva mensur edilmiş surlarıyla küçümseyici tıpkı Mutedil Yüzyıl- Bizans Kalesi. Fakat bu kermen maatteessüf her geçen dönme yitip gitmekte. Surlar ve kulelerdeki tahribat grado safhada. Bu tahribatın nedenleri arasında abuhava ve albeni şartlarına sınırlı adına aksaklık, dağılış kabilinden katıksız etkenler dahi var herif kaynaklı aut etkenler üstelik var. Tığ bunlarla ilişik kapsamlı bire bir faaliyet gerçekleştirdik. Umarız arz gelişmemiş zamanda lazım tedbirler önlemler alınır. Bu koca, günümüze büyüklüğünde ulaşmayı nail olan Bizans Kalesi, ati kuşaklara ulaşmayı başarır.
Yüzey altında arkeofizik yöntemlerle belirleme edilen kalıntıların ortaya çıkarılmasıyla ilişik Pegai Kalesi’nde sistemli ve ilmî arkeolojik mesai gerçekleştirilmesi gerektiğini vurgulayan Koçyiğit, Bununla ilişkin bakanlığımızın ilişik kurumlarına raporlarımızı sunduk. Umuyorum andıran zamanda kazı çalışmalarıyla hem kalenin restorasyonu ve onarımı hem de kermen içerisinde gerçekleştirilecek olan kazılarla ilgili mukteza planlama yapılacak. Pegai Kalesi’nin bulunduğu alanda, surlardan içeriye girdiğinizde nazik bir Orta Asır yerleşimi sizi karşılıyor. Dizgeli ve bilimsel kazılar yapılmaya başlandığında Pegai Kalesi ile ilişkin ister kamusal, dini ve askeri gerekse sivil yapılara ilgilendiren önemli kalıntıların ortaya çıkacağını biliyoruz dedi.
Pegai Kalesi’ndeki yerleşim yerinin açığa çıkmayı beklediğini dile getiren Doç. Dr. Koçyiğit, Bugün arazi altındaki bir nice kalıntı kazıldığı ahit zaman yüzüne çıkacak. Bölgenin Bizans tarihine, arkeolojisine ilişik kocaman bilgiler verecek. Bu kök arkeolojik yerlerin kurtarılması, geleceğe aktarılması oylumlu. Bu soy alanlar tıpkı zamanda nahiye ekonomisine katkı sunan unsurlar. Burada icraat yapılması, korumaya yönelik bazen çalışmaların gerçekleştirilmesi, tedbirlerin alınması bölgedeki kültürel mirasın değerlendirilmesi hem Karabiga’ya ulama sunacak hem de çevrenin başta turizm, yetişek, firez ve konferans açısından gelişmesine eke kazanımlar sunacaktır diyerek konuştu.
