Kuzeydoğu Barhana Rotası üstünde mevcut Iğdır’ın sulak alanları, Rusya ve Kazakistan’dan kafile üzere gelen kuşlarla dolup taştı.
Yıldız kalık kürede yaz mevsimini nâkil kuşlar, şita mevsiminin yaklaşıp havaların soğumasıyla gelişigüzel güney yarım küreye akla yatkın göçmeye başladı.
Bu göç yolculuğu esnasında kuşların mola atfetmek, caize ve yağ ambarlamak için kullandığı Türkiye’nin doğusu, onlarca türden çokça sayıda kuşu ağırlıyor.
Yurdun yer doğusundaki Iğdır, Kuzeydoğu Göç Rotası üzerinde bulunmasından kontekst kafile döneminde birçok kuşa sülale sahipliği yapıyor.
Veca Dağı eteklerindeki Bulakbaşı ve Glokom Sazlıkları ile Aras Nehri ve Aras Kuş Cenneti, göç süresince şimal kusurlu küreden mevrut kuşların uğrak noktası oluyor.
Iğdır Üniversitesi Kuş Bilimi Aplikasyon ve Araştırı Merkezi Müdürü, Avcılık ve Aşılanmamış Hayatı Bölümü Dr. Öğretim Üyesi Emrah Polat, AA muhabirine, kafile üzere bölgeye gelen kuşların aşılanmamış hayatı çeşitliliğine naz kattığını söyledi.
Birçok türün barhana ettiğini, birçoğunun birlikte göçe hazırlandığını tamlayan Çelik, “Şimdi kuşlar kuzey nakıs kürede, kışın kuzeyden güneye akıllıcasına tıpkısı kafile gerçekleştiriyorlar. Güneydeki henüz mutedil, daha ısıdam bölgelere doğru geçiş var. Gökçe Yazın de tamam tersi yerine güneyden kuzeye akilane bir intikal hareketi olacak.” dedi.
Kuşlar barhana öncesi Iğdır’dahi vücutları için mukteza yağları depoluyor
Polat, Iğdır’ın coğrafi şartları ve ısıdam iklimi zımnında birçok karışık hayvanının olduğu kabil kuşların üstelik geçiş rotası olduğuna değinerek, şöyle konuştu:
“Bu anlamda Iğdır çokça muhteşem aynı yaşam merkezi. Çünkü Kuzeydoğu Göç Rotası üstünde bulunuyor. Gelişigüzel yıl birçok ayrımlı kuş türü burada besinlerini alıp, yağlarını depoladıktan sonra henüz hamam bölgelere akilane gidiyor. Bulakbaşı, Aras-Karasu taşkınları ile Aras Kuş Cenneti kuşlar için yüce toplantı merkezleri. Burada toplanıp, vücutları için vacip yağları depoladıktan bilahare elan ısıdam bölgelere akıllıcasına göçe başlıyorlar.”
Çelik, Iğdır’ın bulunduğu Kuzeydoğu Barhana Rotası’nın dünya üzerindeki balaban bire bir rota olduğunu anlatım etti.
Seçkin kafile mevsiminde sulak alanlarda güç benzeri hareketliliğin olduğunu vurgulayan Çelik, şöyle bitmeme etti:
“Artvin Çoruh’tan ülkemize giriş işleyen rota üzerinde bulunuyor. Bazı durumlarda bura tali kafile yolu yerine birlikte kullanılıyor. Buradan Ilımlı Doğu’ya, oradan birlikte Şimal Afrika’ya akıllıca güzeşte ayrımsız göç rotası var. Tığ da yer çalışmalarımızda daima izliyoruz, geçişlerini takip ediyoruz. Bir çoğu barhana hazırlıklarına başladılar, bazıları ise göçtü. Daha Çok bu zamandan itibaren göçleri izleyeceğiz. Alelhusus ötücüler gitmeye başladı, ördekler birlikte ekimin sonlarına makul buradan güneye doğru, yani Afrika’nın kuzeyine, oradan birlikte henüz ölçülü kısımlara akla yatkın gidecekler.”
