Tarım ve Orman Bakanı Vahit Kirişci’nin katılımıyla “Kontratlı Besicilik” projesinin tanıtımı Erzurum’birlikte yapıldı. Programda çiftçilere erim konusunda muştu veren Vekil Kirişci, “2022 yılı istihsal dönemine ait süt ve basma desteklerimiz, 2023’ün mart kocaoğlan yerine 2022 yılı içre ödenecek. Hayvani istihsal desteklerinde bir nice kalemdeki ödemeleri yüzdelik 100 artırdık. Besicimize teşvik primi vereceğiz. Kontratlı besicilik ile kırmızı ette bedel istikrarı ve meydan regülasyonunu hedefliyoruz” dedi.

Ekincilik ve Orman Bakanı Ünite Kirişci, aynı sekans müzakere ve açılış programına akmak amacıyla geldiği Erzurum’de Anne Hatun Kültür Merkezi’nde planlı “Sözleşmeli Besicilik” projesinin tanıtımında yetişkin açıklamalarda bulundu. Tarımın ciddi tıpkı bölüm olduğunu tamlayan Nazır Kirişci, “Türkiye, tarımda toptan aynı aktör kalkışmak mecburiyetindedir. Tarım, bizim için benzeri gelecek ve istiklal meselesidir. 2023 yılında Cumhuriyetimizin 100 yılını geride bırakmış, kullanılmamış tıpkı yüzyıla girmiş olacağız. Sayın Cumhurbaşkanımızın birlikte dile getirdiği kabil, Cumhuriyetimizin ikinci yüzyılı inşallah Türkiye yüzyılı olacak. Tığ hep perspektifimizi, bütün hazırlıklarımızı işte Türkiye yüzyılı motivasyonuyla şekillendiriyoruz. Tarımda akva ayrımsız altyapı kurarak on yılların planlamasını yapıyoruz. Sizlerle, üreticilerimizle umum ele vereceğiz nazik ve canlı Türkiye’yi bilcümle birlikte düz yazı edeceğiz” dedi.

“2022 yılı üretim dönemine ait süt ve basılmış desteklerimiz, 2023’ün mart ayı adına 2022 yılı zarfında ödenecek”

Vekil Kirişci, “Geri, Resmi Gazete’de Sayın Cumhurbaşkanımızın ‘2022 Yılında Yapılacak Tarımsal Desteklemelere ve 2023 Yılında Uygulanacak Sertifikalı Yavru Yararlanma Desteğine İlişkin Karar’ yayımlandı. Bu kararla etraflı zamandır ilgili kurumlarla üstünde çalıştığımız haddinden fazla büyük aynı girişim attık. 2022 yılı istihsal dönemine ilişkin motorin ve basma desteklerimiz, 2023’ün mart ayı adına 2022 yılı içinde ödenecek. Çiftçilerimiz, teşrinievvel döneminde girdi maliyetlerini doğaç üretim yapabilecek. söz konusu destekler, çiftçilerimize nakit olarak verilmeyecek, Tarım Bankası banka kartlarına yüklenecek. Çiftçilerimiz, kartlarına tanımlanan destekleme ödemelerini hemen mazot ve matbu alımında kullanabilecek” diye konuştu.

“Hayvanca üretim desteklerinde birçok kalemdeki ödemeleri yüzdelik 100 artırdık”

Cumhurbaşkanının kararıyla mazot ve tezek desteklemelerinde mehabetli artış yaptıklarını kaydeden Kirişci, “Süt desteği ödemeleri, işaret bazında yüzdelik 203-395 beyninde mütebeddil oranlarda artırıldı. Basılmış desteği ödemelerindeki artım ise yapıt bazında yüzdelik 130-163 ortada değişen oranlarda gerçekleşti. Sertifikalı tohum kullanım desteği ödemeleri yüzde 50-150 oranlarında yükseltildi. 2002 yılında 1,8 milyar TL olan zirai terviç bütçemiz, 30 ikmal artışla 2023 yılında 54 bilyon TL’ye ulaşmıştır. 2022 yılı tarımsal sübvansiyon bütçemiz, 25,8 milyar TL iken, bu tutar 2023 yılında yüzdelik 109 artışla 54 bilyon TL’ye çıkartılmıştır. Bu kapsamda, bitkisel üretim destekleme bütçemiz yüzde 120 artışla 35,2 bilyon TL’ye yükseltilmiştir. Hayvani sübvansiyon bütçemiz ise yıllık yüzde 56 artışla 11,8 bilyon TL’ye çıkartılmıştır. Akarsu ürünleri destek bütçemizi yüzde 45 artışla, 222 milyon TL’ye çıkarttık. Zirai AR-GE bindi bütçemiz yüzdelik 85 artışla 298 milyon TL’ye çıkarıldı. Rustik kalkınma desteklerimiz ise yüzde 234 artışla 6,4 bilyon TL’ye ulaşmıştır. Hayvanca üretim desteklerinde bir nice kalemdeki ödemeleri yüzde 100 artırdık. Buzağı başına verilen anne desteğimizi, 370 TL’den 500 TL’ye yükselttik. Müstear tohumlamadan doğan buzağılara efsanevi başına ilave 200 TL ödeyeceğiz. Üretici bölgelerinde üreticilerimize verdiğimiz ilave desteklerle gelişigüzel bütün buzağı desteğimizi, efsanevi başına bin TL’ye kadar yükseltmiş olduk. Besi desteğimizi dahi hayvan başına 250 TL’den 500 TL’ye yükselttik. Kişmiri manda/malak desteğini, efsanevi başına 250 TL’den 500 TL’ye çıkardık. Iri koyunda 30 TL, keçide 35 TL olan desteği, efsanevi başına 50 TL’ye yükselttik. Yeniden küçükbaşta güruh büyütme ve yenileme desteğimizi ise hayvan başına 125 TL’den 200 TL’ye çıkardık. Güruh yöneticisi istihdam desteğini ise 6 bin TL’den 12 bin TL’ye yükselttik. Tiftik üretim desteğini, kilogram başına 35 TL’den 70 TL’ye çıkardık. İpek böceğinde desteğimiz, kutu başına 120 TL’den 240 TL’ye, yaş kozada kilogram başına 80 TL’den 160 TL’ye yükseltildi” şeklinde konuştu.

“Kontratlı misal ile almaç ile satıcı direkt muhatap olacaktır”

Erzurum’un bölgedeki öncü konumu zımnında bugün “Kontratlı Besicilik” projesinin tanıtımını Erzurum’de yapma kararı aldıklarını vurgulayan Kirişci, “Hamdolsun size müjdelerle geldik. Sözleşmeli besicilik ile tarımda ‘yerli ve milli üretim’ hamlemizde eskimemiş bire bir etap kaydediyoruz. Bu projeyle, ‘alım garantisi’ ile maliyete bakarak değer politikasıyla üreticimize müstakil karlılık sunuyoruz. Öncelikle bu alanda uzmanlardan oluşan bir maliyet komisyonu kurulacak. İşletmelerin bozuk durumu ile lehçe girdi fiyatlarına bakarak aylık maliyetler belirlenecek ve bu rakamlar gelgel web sitesinde yayınlanacaktır. Al cilt hazırlık zinciri çok aktörlü tıpkı yapıya sahiptir. Herkes kuşkusuz işliyor, sizler benden çokça elan dolgunca bilirsiniz. Yetiştiricilerden celepler tendürüst danayı alarak besiciye satarlar. Besiciler üstelik uzun ayrımsız besi periyodundan bilahare komisyoncuya yahut sanayiciye komutan yapar. Aktör sayısı arttıkça tedarik zinciri zayıflamakta ve manipülasyona boş ağıl gelmektedir. Kontratlı bir ile mesafe aktörler olmayacak, müşteri ile vandöz doğrudan muhatap olacaktır. Burada murat kitlemiz epey ve itidalli ölçekli üreticilerimizdir. Minimum 5, azami 200 esas üzere barışma yapılacak. Sözleşmeler, yıllık olacak, seçme sene yenilenecek ve 5 yıl bitmeme edecektir” ifadelerini kullandı.

“Besicimize teşvik primi vereceğiz”

Sözleşmeli besicilik uygulamasının eke yanlarından birinin birlikte verime dair adına verilecek heveslendirme primleri olduğunu kaydeden Vekil Kirişci, “200 kilo karkasın konusunda motivasyon primi veriyoruz. 201-250 kilo arası değme kilo amacıyla 2,5 TL; 205-300 kilo arası değme kilogram amacıyla 3,5 TL; 301-350 ve gövde her kilogram üzere 5 TL olgunluk primi verilecektir. Böylelikle hem her bir hayvandan genişlik ideal parametrelerde deri üretimini hedefliyoruz hem bile emeğinizin karşılığını almanızı sağlıyoruz. Verimliliği çoğaltmak aracılığıyla genişlik talep dengesine yüce yardım sunacağız” dedi.

“Üreticilerimiz, besi sonunda kurum fiyatlarını piyasanın altında görmesi halinde sözleşmeden ricat hakkına ehil olacak ancak teşvik primi alamayacak”

Bu projeyle kom yönetimine de bindi olacaklarını belirten Vekil Kirişci, “Projemizin dalavere kademesindeki uzmanlarımız, besi periyodu süresince en beş altı bir defa çiftliği musahabe edecek ve tıpkı müşahede raporu hazırlayacaktır. Uzmanlarımız ihtiyaca bakarak mahallinde eğitim bilimi hizmeti üstelik verecekler. Bu çalışmamızın benzeri ayrıksı büyük yanı, belki dahi sizleri en haddinden fazla ilişkin kısmı üstelik şudur. Bu modelle üreticilerimizin planlı ve öngörülebilir biçimde hayvanlarını yetiştirmelerini istiyoruz. Ama bu sözleşmelerle birlikte on paralık kimseyi yetiştirdiği hayvanları bizim fiyatlarımıza vabeste bırakmıyoruz. Üreticilerimiz, besi böylecene alım fiyatlarını piyasanın altında görmesi halinde sözleşmeden ricat hakkına ehil olacaklardır. Yani on paralık kimesne yetiştirdiği hayvanını, istemediği bire bir fiyata feda etmek mecburiyetinde değil. Fakat sözleşmeden cayan üreticiler, teşvik primi alamayacak. Kesime mümasil tarihlerde üreticinin ihtiyacı durumunda, gelgel imkanları dahilinde avans verilebilecektir” diye niteleyerek konuştu.

“Kontratlı besicilik ile kırmızı ette karşılık istikrarı ve piyasa regülasyonunu hedefliyoruz”

Ülkemizde arada bir al et ile ilgili gerçekle ilgisiz yorumların yapabildiğini tamlayan Nazır Kirişci, “Bu sistemle Besi Kayıt Sistemi’ni oluşturacağız. Besi işletmelerinde kâin efsanevi sayıları ve konvansiyon programları vasıta sistemi ile izlenecektir. Böylece hareketli hayvan istif yönetimi ayırmak üstelik olanaklı olacaktır. Ten ve Süt Kurumumuz, çevre şartlarına göre erken inikat yahut geç ittifak primleri ile faal stokunu yönetecektir. Ayrıca besi periyodunun sonuna akilane kurumumuzun imkanları kadar avans verilecektir” ifadelerini kullandı.

“Bu projeyle iklim değişikliğini etkileyen faktörleri azaltmayı hedefliyoruz”

Vekil Kirişci, “Biliyorsunuz, yaşanan natürel afetlerin artması, mevsimlerdeki tadilat zımnında abuhava değişikliği serencam yıllarda genişlik haddinden fazla konuşulan konuların başında geliyor. Bu projeyle, abuhava değişikliğini etkileyen faktörleri azaltmayı hedefliyoruz. Lacerem mı? Karbon salınımını azaltacak çiftlik operasyonlarına yardım yapacağız. Sözleşmeli Besicilik eden üreticilerimizin benzer tıpkısı analog oluşturacağına inanıyoruz. Bu modelle ‘rasyonel kom yönetimi’ni tasarlamak istiyoruz. Hayvansal gübrelerin toprağın ihtiyaç duyduğu zamanda ve miktarda kompost şeklinde kullanılmasını sağlayacağız. Efsanevi beslemede doğru rasyonlar alıştırmak kanalıyla enterik metan emisyonunu azaltacağız” şeklinde konuştu.

Üretimin merkezi Erzurum’a sonuç 20 yılda 11,8 bilyon liralık tarımsal bindi ve envestisman yaptıklarını vurgulayan Nazır Kirişci, “AK Fırka hükümetlerimiz tarafından tarımsal destekler 2002’ye bakarak 9 kat artırılmıştır. 34,9 milyon TL’den 323,3 milyon TL’ye yükseldi. Zirai üretim değeri ise 13 tekmil artarak 734,9 milyon liradan 9,6 milyar liraya çıkarılmıştır. Bu desteklerle Erzurum’un zirai ihracatı sonuç 20 yılda 7 bitirme arttı. 2002’üstelik 740 bin dolardı, 2021’de 5 milyon dolar oldu. Amma biz bu rakamları yeterli görmüyoruz. Erzurum’un birlikte, Şark Rum Bölgemizin dahi potansiyelinin çok henüz efdal olduğunu biliyoruz. Bu potansiyeli inşallah alay malay çokça henüz ilerilere taşıyacağız. Erzurum, 2021 rakamlarıyla 860 bin kocabaş hayvan mevcudu ile Türkiye’bile 2’nci, 970 bin titrem süt üretimi ile 3’üncü sıradadır. Etin endüstriye dönüştüğü yolculuğun önce çıkış belgesi noktası olan bu bayrı şehirde açıkladığımız Sözleşmeli Besicilik Projemizin üreticilerimize, tüketicilerimize, cemi vatandaşlarımıza kılıklı olmasını istek ediyorum” açıklamalarında bulundu. – ERZURUM