Türkiye’nin bildirme yüksek rakımda kâin siperleri Tarihi Sit Alanı kendisine tescillendi
Artabel Gölleri Tabiat Parkı sınırlarındaki himaye, oyuntu ve ayrıksı cidal kalıntıları Tarihi Sit Alanı oldu
Gümüşhane’de Deveboynu Siperleri’nin peşi sıra Artabel Gölleri Zevk Parkındaki düzlük 2.Tarihi Sit Alanı oldu
GÜMÜŞHANE Gümüşhane’de Türkiye’nin sunma faziletkâr rakımdaki siperlerinden birisi olan Artabel Gölleri Gusto Parkında esirgeme ve sair uğraş kalıntılarının yer aldığı 4,5 milyon metrekarelik düzlük tarihi sit alanı yerine tescillendi.
Kültür ve Turizm Bakanlığı, Trabzon Kültür Varlıklarını Himaye Nahiye Yerleşmiş, 7433 sayılı kararıyla Torul ilçesi sınırlarındaki Artabel Gölleri Beğeni Parkı sınırları içerisinde kâin alanı 2863 sayılı Hars ve Gusto Varlıklarını Dulda Kanunu kapsamında “Tarihi Sit Alanı” olarak tescilledi. Kararda 1913-1917 yılları ortada 3.Ordu Komutanlığı Saraka ve Tümenlerine sınırlanmış birliklerin savaştıkları martir mezarı, himaye, araba yolları, fırın gibi unsurların vadi aldığı Artabel Gölleri Gusto Parkı ve komşu parselde mevcut Giresun’un Alucra ilçesi Yeşilyurt köyü sınırlarında bulunan karargah kalıntılarının milli zaman ve askeri harp tarihi açısından eke olaylardan 1916 yılında Osmanlı-Zalim kuvvetleri arasındaki muhabereler yaşanmış olmasından kıran sınırları belirlenen alanın Tarihi Sit Alanı yerine belirlendiği anlatım edildi.
Torul ilçesi sınırlarındaki Artabel Gölleri Beğeni Parkının 3 bin 149 metre rakımlı zirvelerinde 1916-18 Acımasız işgali döneminden kalan esirgeme, şehitlik, karargah ve yolların tescili amacıyla Gümüşhane Valiliğinin talebiyle Trabzon Kültür Varlıklarını Siper Bölge Yerleşmiş Müdürlüğünden Kazı Bilimci ve Müzakere Tarihi Uzmanından oluşan gök bilimi konuyu yıllar önce gündeme getiren gazetecilerle ve Tabiat Siper ve Milli Parklar ekiplerinin rehberliğinde geçtiğimiz aylarda alanda ışık, videoteyp, merhale ve koordinatlar alarak raporlar hazırlamıştı. Toplam 5 bin 859 hektarlık alana sahip ve 1998 yılında zevk parkı car edilen ve Gümüşhane’nin çatısı kendisine nitelendirilen Artabel Gölleri Tabiat Parkı, yamaçlarının herhangi bir yerinden buz kadar akan suları, gürül gürül çağlar dereleri, şelaleleri ve 20’den fazla buzul gölüyle ışıkla suyun buluştuğu şahika ve ölmeden önce görülmesi gereken saha adına biliniyor.
Alanda yer düzlük şehit kabri ve bulunduğu bölgenin çabukça altında yer alan “Ahtabur” gölüyle ilgili anlatılan hikaye şu şekildeydi: “Gümüşhane bölgesinin Ruslar vasıtasıyla işgal edilmesinin arkası sıra, işgale alın devletin gönderdiği tıpkısı tabur asker gece yürüyüşü sırasında bu gölün dip kısmından geçe hepsi yamaçtan düşerek boğulur. Sabahleyin olduğunda zümre komutanı olayı duygun ve bölgeye dirimsel. Gördüğü görünüş gölün yüzündeki er şapkalarıdır. Intizar taburum, beddua taburum diye ağlar. Bölgenin adı bile artık Ahtabur namına kalır.”
Yıpranmamış tescille gelişigüzel Gümüşhane’de Tarihi Sit Alanı sayısı dahi 2’ye çıktı. Henüz önceki Osmanlı-Moskof Savaşı’nda kullanılan siperlerin bulunduğu şekil ilçeye merbut Bakımsız ve Yağlıdere köyleri sınırlarında 3 kilometrelik alandaki 100’ün üzerinde Deveboynu Siperlerinin olduğu havza “tarihi sit alanı” kendisine tescillenmişti.
