Tecim Bakanı Mehmet Muş, gümrüklerde yakalanan maden ile ilişkin CHP Balıkesir Milletvekili Fikret Şahin’in “Yakalanan yüzde 10, yakalanmayan yüzdelik 90’dır” sözüne “Gümrüklerle ilişkin yapılan eroin rakamını açıkladım ego burada. Yakalananlar yüzdelik 10’sa yakalanmayan yüzde 90’dır kabilinden aynı anlatım kullanıyor. Burayı mümasil izleme ediyoruz, ciddi tedbirler alıyoruz. Ancak ben yüzde 90 yakalanmıyor diye niteleyerek tıpkısı şey söylemiyorum” diye yanıt verdi.

TBMM Traksiyon ve Bütçe Komisyonu’nda bugün Ticaret Bakanlığı, Helal Denklik Kurumu, Rekabet Kurumu 2021 yılı stabil hesap yasa teklifi, 2023 yılı bütçe yasa teklifi ve Sayıştay raporları görüşüldü.

Vekil Mehmet Muş, dolaşma boyu milletvekillerinden mevrut eleştirileri karşıladı, soruları yanıtladı. Nazır Muş, şunları söyledi:

“(CHP Balıkesir Saylav Fikret Şahin’in sorusuna cevap olarak) Gümrüklerle müteallik yapılan eroin rakamını açıkladım ben burada. Yakalananlar yüzdelik 10’sa yakalanmayan yüzdelik 90’dır gibi bire bir anlatım kullanıyor. Burayı mail strateji ediyoruz, bati tedbirler alıyoruz. Ancak ego yüzdelik 90 yakalanmıyor diye niteleyerek tıpkısı molekül söylemiyorum. Böyle bir şeyi bildirmek falsolu. X- raylar var, sentetik zeka kullanılıyor. Mevrut bilcümle konteynerler ilişkin bölgelerde o trafikten geçiriliyor. Algılayıcı köpekleri ile bunlar aranıyor. Türkiye bu işin sunu nazik mücadelesini veren ülkeler arasında geliyor. Ama şimdi yüzdelik 90 yalamadınız. Ne vesika ve bilgiye, neye bakarak bunu söylüyorsunuz. Saylav olmayıp, sokakta dostane zarfında herkes bunu yapar. Ama bu tıpkısı milletvekilinin söyleyeceği tıpkısı rapor değil.

Sıfır veriler üzerinden özlük devletimizi ve ülkemizi suçlamanın anlamı bulunmayan. Güvenlik olayları ile ilgili savaşım ediyoruz. Ki suç işliyorsa hususiyet çerçevesinde gereği yapılıyor. Örtüsüz benzeri madde söylüyorum. Buyurun elkızı, ben sizi bakanlıkta gezdireyim. Bittabi bununla mücadele ettiğimiz, birimlerimizin pekâlâ çalıştığını anlatayım.

EMLAKÇILARIN STAJI

Emlak danışmanları ile ilgili soru. Odalar var, emlakçı odaları. Bunların ayrımsız kısmı stajı savunuyor. Bir kısmı diyor kim staj olsun, ayrımsız kısmı olmasın. Tığ konuştuk, dedik ki ‘Gelen siz burada kuma noktada buluşun. Biz ona bakarak hamle atalım. Siz mutabık kalırsanız, bunları kaldırırız’. Ancak onları eş noktada buluşturamadık. Kuma noktada buluşturalım, muktezi adımı atalım. Yönetmelik değişikliği gerekiyor, yönetmelikte da ayrım yapabiliriz.

Sayıştay ile alakalı geçen bütçe konuşmamda benim bunlara çokça ehemmiyet verdiğimi hatırlattınız. Bununla alakalı bilgiyi sizinle kabullenmek isterim. 2020 Sayıştay raporunda 20 bulguya ilişkin tabir vardı. Bakanlığımızda vacip emek yapıldı. 19 adeti gereği hesabına getirildiği ya da getirilmekte olması zımnında 2021 raporunda kayran almamıştır. Zımnında Sayıştay belirgi yapmış, biz onu değerlendirmişiz, etap atmışız. Ayrımsız sonrakinde rapora almamış… 2021 Sayıştay raporunda 2020 yılı raporundan gelen 5 sayı belirgi ile bu arada 12 bulgu kayran almaktadır. 5 tanesini Sayıştay devam ettirmiş, ilave 7 belirgi mamul. Ancak burada ne tıpkı kamu zararı, ne tıpkısı zimmet var. Bizim yaptığımız yönetimsel uygulamaları Sayıştay’ın eleştirmesidir.

Esnaflarımızla müteallik, terkinlerle alakadar bazen ifadeler kullanıldı. 2018 yılında tescil edilen esnaf 229 bin 298, terkin edilen 106 bin 267. Dolayısı ile demin burada rakamlar veriliyorken, yemeden içmeden terkinler veriliyor, tesciller verilmiyor… 2019, 238 bin 416 tescil, 114 bin 977 terkin. 2020, 287 bin 550 tescil, 101 bin 750 terkin. 2021, 233 bin 453 tescil, 79 bin 372 terkin. 2022, 31 Teşrinievvel itibariyle 256 bin 690 tescil, 96 bin 145 terkin edilmiş.

Bugüne kadar kaç esnafın krediye başvurduğu ve krediye ulaşımla ait sorular soruldu. 2022 yılının önce 10 ayında 262 bin 235 esnaf ve sanatkara 56 bilyon  60 milyon lirar tutarında kredi kullandırılmıştır. bununla birlikte dal limitleri ile ilgilendiren işletmeler için 500 bin liraya yıpranmamış çıkarıldı. Envestisman projeleri için 1,5 milyon liraya yükseltilmesi uygulamaya girdiği 22 Ilk Teşrin 2022 tarihinden itibaren 22 bin 804 esnafı ve sanatkara 7 milyar 286 milyon Türk lirası kullandırılmıştır.

Zincir marketlerin dünyada faaliyet saatleriyle ilişik uygulamaları. Ayrımlı ülkelerin ayrımlı uygulamaları var. İtalya’bile muamele günleri ve resmi tatillerde ilişkin olması gerekirken, ABD’bile saat ve periyot kısıtlaması bulunmamaktadır.

İTHAL ÇALAK SORUSUNU YANITLADI: AVRUPA’NIN ÇEŞİTLİ ÜLKELERİ YAPIYOR

Biz yararsız ithal etmiyoruz, ceberut kurallara bağladık. Ölçüm edersiniz ki bundan sonra ihracatta bilcümle ülkeler izansız dönüşümden belli ayrımsız devlet istiyorlar. Bizim tesislerimiz hele Adana bölgesinde mütekâsif. Burada Kasaba Bakanlığı’nın sansür ve uygulamaları var.  Bununla dayalı Türkiye’üstelik kampanya yapıldı, Türkiye atılmış yararsız ithal ediyor üzere kampanya yapıldı. Bu işletmelerin bütünü gözden geçirildi. Daha da sıkılaştırıldı. Türkiye bu gabi dönüşümü alıyor, idraksiz dönüşümde kullanıyor, ürünlere çeviriyor ve yeniden dış satım yapıyor. Zımnında bizim atıklarımız tam değil ve bu atıkları ithal ediyoruz. Bunu çabucak biz değil Avrupa’nın mütenevvi ülkeleri bunu yapıyorlar.

açık bölge müntesip ile tıpkı soru soruldu.  açık bölge arazileri konusunda nesir edilen ara sıra art yapılarının neden envantere alınmadığı. Azade bölgeler kanun kapsamında, kaynak arazileri üzerindeki serbest bölgelerdeki arazilerin kullanım hakkı hareketlilik ruhsatı süresi süresince kullanıcı firmalara veriliyor. Ondan sonraları kamuya geçiyor. Envanter kayıt ve saymanlık işlemi yapılabilmesi için ilgilendiren dal yapının hazineye derk etmesi gerekiyor. Daha hazineye anlama etmemiş peş yapıların kullanım hakkı hazineye ilgilendiren olmadığından hazineye anlamaklık etmemiş art yapılar envantere kaydedilmemektedir.

“DURUŞUMUZ AÇIK VE AÇIK”

Rusya’ya gümrük yaptırımları üzerine sorular soruldu. Biliyorsunuz bizim bu konuda duruşumuz kesin ve belirtik. Konfedere Milletler’in kararını uyguladığımızı tabir ediyoruz. Burada hem Ukrayna hem bile Rusya ile ilişkilerimizi sürdürüyoruz. Gayrı ülkelerin koymuş olduğu yaptırımları suiistimal edilmesine Türkiye kendisine cevaz etmiyoruz. Ancak biz Mürekkep Milletler kararı olmadığı amacıyla Rusya ve  Ukrayna ile ticaretimize  devam ediyoruz.

Turquality ile müteallik tıpkı istifham sorulmuştu. Onunla ilgili da, münasebet Turquality çıkarıldı. Sebebi şu, Turquality programı bitmeme ediyor çalışmalarına. Biz firmalarımızın markalaşması üzere banal zamandır bitmeme fail mesai. Turquality’i getirdik, sebebi bile söz misali araba üretimi işleyen yahut beyaz yük üretimi yapan firma ile masa üretimi eden firma ile, yazılım, uzlaşma, siber düzenlilik üzere teknolojik benzeri mücahede yapan firmalar benzeri kurallara tabi oluyorlar. İşlemiyor bu tümce. Onları E- turquality şeklinde ayırdık. Onlara enformatik yıldızları adını koyduk.

Her mutluluk yaptığı ihracattaki uygulayım bilimi ürünü payını tezyit etmek icap, biz de bunun üzere çabalıyoruz. Dizayn ve iz ihya projesi desteklediğimiz şirketlerin 2021 yılı ihracat ortalaması 10 doların üzerindedir. Bu şirketlerin kilo başına fiyatına baktığımız devir Türkiye ortalamasının çok çok üstünde olduğunu görüyoruz. Fakat toplamlar payının haddinden fazla elan yükseklere çakozlamak bizim de ortak amacımız. Akıbet ilkokul yıl içindeki performansımıza baktığımızda 2016 yılında orta erdemli ve ileri teknoloji ürünler ihracatımız 48,9 milyar dolarken, 2021 yılında 77,5 milyar dolara yükselmiştir.

“AZ HARCADIK, ÇOKÇA ÖDEDİK”

Türkiye’dahi güzeşte yıl 50 bilyon dolar civarında enerji ithalatı vardı, bu sene 100 milyar dolar civarında. Deminden şurası söyleyebiliriz. İthalatımız arttı. Ancak illet arttığına bakmamız de önemlidir. Sabık yıl miktar namına, bu sene güzeşte seneden fazla tüketimimiz olmadı. Ayrıca belki tüketimde azalış gibi. Amma güzeşte sene 50 ödediğimize bu yıl 100 ödüyoruz. Biz geçen sene ödediğimiz rakamlarda kalık olsaydık, bu sene Türkiye’dahi akan degaje sorunu kalmamış olacaktı. Zira bakım ihracatımız bizim çok yavaş şekilde arttı. Hem turizm gelirlerimiz, hem de sair hizmet kalemlerimizde bati artım var.

“DIŞ TİCARET AÇIĞI ARTTI AMA HİÇ KİMSE ENERJİ YERYÜZÜ GÜVENLİĞİNDE MESELE VAR DİYE BİR ÖZ SÖYLEMEDİ”

Enerji fiyatları yüksek, aut ticaret açığı arttı ama tek kimse enerji yer güvenliğinde sikinti var diyerek ayrımsız husus söylemedi. Çünkü böyle benzeri boyut yaşatmıyoruz Türkiye’ye. Azık arz güvenliğinde problem var, nereden bulacağız diyerek bire bir şeyi da kimesne dile getirmedi. Çünkü Türkiye bunu yaşatmadı vatandaşlarına. Zımnında bunlar mefret şeyler.

İnternetle alakalı bazı tüketicilerin mağdur edildiğiyle ilişik. Burada isimleri var. Toplanmış rakamı vereyim. 168 milyon 2 bin 22 bin liralık ceza kesilmiştir bunlara. 168 milyon 288 bin 903 lira idari işlemle alakadar aplikasyon yapılmıştır. Özelden paylaşabilirim hangi şirketler olduklarını.”

“TRENDYOL RAPORU BİTTİ”

Rakiplik Kurumu Başkanı Birol Küle, Trendyol ile ilgilendiren soruya, “Trendyol ile ilişik soruşturmamız vermek amacıyla. Raporu bitirdik. Tarafa tebliğ ettik. April ayı kadar sonuncu kararı vermeyi planlıyoruz. Fakat burada yavuklu savunmayı elan almadığımız ve türel süreç tamamlanmadığı için tespitlerimizle ait tafsilatlı açıklamalar ayırmak istemiyorum” dedi. Küle, bunun e- pazaryerleri ile ilgilendiren önceki anket olduğuna dikkat çekerek, “Dünyada birlikte çokça fazla soruşturma namevcut. E- pazaryeri soruşturmamızdaki incelememizin muvaffakiyetli geçtiğini söylemem lazım. Bu anlamda teknoloji seviyemiz ve beşeri sermayemizi da sınamış olduk” diyerek bilgi verdi.

Küle, zincir marketlerle ilişik kararlarını birlikte verdiklerini belirterek, 5-6 Aralık’ta ikinci soruşturmayı yapacaklarını belirtti. 20’ye mümasil adım hakkında soruşturmanın yürüdüğünü kaydeden Küle, “İnşallah açıklık kocaoğlan ortamında sonuncu kararı vermiş olacağız. Ihtimal üçüncü benzeri soruşturma da gelebilir” dedi.

Sanayi Bakanlığı, Rekabet Kurumu ve Helal Denklik Kurumu 2021 yılı stabil hesap kanun teklifleri, 2023 yılı bütçe teklifleri AKP ve MHP’li milletvekillerinin oyları ile komisyonda kabul edildi.